Τρίτη 27 Αυγούστου 2013

Τα 100 καλύτερα βιβλία όλων των εποχών


Ακολουθεί ένας κατάλογος «των 100 καλύτερων βιβλίων», όπως αυτά προτάθηκαν από 100 συγγραφείς 54 χωρών, που συντάχθηκε το 2002 από τη Νορβηγική Λέσχη του Βιβλίου. 
Ο κατάλογος αυτός προσπαθεί να απεικονίσει την παγκόσμια λογοτεχνία με βιβλία από όλες τις χώρες, πολιτισμούς και χρονικές περιόδους. Ένδεκα από τα βιβλία αυτά έχουν γραφεί από γυναίκες και τεσσάρων οι συγγραφείς είναι άγνωστοι. Καθένας από τους συγγραφείς υπέβαλε τον δικό του κατάλογο από δέκα βιβλία. Δεν υπάρχει καμιά κατηγοριοποίηση και, προ παντός, αξιολόγηση στην παρουσίαση των εκατό βιβλίων που επελέγησαν με την διαδικασία αυτή. 
Οι οργανωτές διακήρυξαν ότι «όλα είναι στην ίδια σειρά», με την εξαίρεση του Δον Κιχώτη που του απονεμήθηκε η διάκριση του «καλύτερου λογοτεχνικού έργου που γράφηκε ποτέ». Ο παρών κατάλογος καταρτίστηκε βάσει της χρονολογίας συγγραφής των έργων, με μιαν ελαστικότητα προκειμένου να μη απομακρυνθούν απ’ αλλήλων έργα του ιδίου συγγραφέα (βλ. π.χ. Φλωμπέρ και Ντίκενς, Τολστόι και Ντοστογιέφσκι).

ΧρονολογίαΣυγγραφέαςΤίτλος έργουγλώσσα
18ος–17ος αι. π.Χ.άγνωστοςΈπος του ΓκιλγκαμέςΑκκαδική
850–750 π.Χ.ΌμηροςΙλιάςΑρχαία Ελληνική
8ος αι. π.Χ.ΌμηροςΟδύσσειαΑρχαία Ελληνική
6ος– 4ος αι. π.Χ.άγνωστοςΤο βιβλίο του ΙώβΕβραϊκή
431 π.Χ.ΕυριπίδηςΜήδειαΑρχαία Ελληνική
430 π.Χ.ΣοφοκλήςΟιδίπους ΤύραννοςΑρχαία Ελληνική
4ος αι. π.Χ.– 4ος αι. μ.Χ.ΒυάσαΜαχαβαράταΣανσκριτική
3ος αι. π.Χ.– 3ος αι. μ.Χ.ΒαλμίκιΡαμαγιάναΣανσκριτική
1ος αι. π.Χ.– 4ος αι. μ.Χ.ΚαλιντάσαΣακούνταλαΣανσκριτική
29–19 π.Χ.Vergilius (Βιργίλιος)Aeneis (Αινειάς)Λατινική
1ος αι. μ.Χ.Ovidius (Οβίδιος)Metamorphoses (Μεταμορφώσεις)Λατινική
700–1500άγνωστοςΧίλιες και μία νύχτεςΑραβική
11ος αι.Μουρασάκι ΣικίμπουΗ ιστορία του ΓκέντζιΙαπωνική
13ος αι.άγνωστοςNjál's Saga (Η ιστορία του Νγιαλ)Αρχαία Σκανδιναβική
1257ΣααντίΜποστάν (Ο Φρουτόκηπος)Περσική
1258–73ΡουμίΜασναβίΠερσική
1265–1321Dante Alighieri (Δάντης)Divina Commedia (Θεία κωμωδία)Ιταλική
1349–53Giovanni Boccaccio (ΒοκάκιοςDecamerone (Το Δεκαήμερο)Ιταλική
14ος αι.Geoffrey Chaucer (Τζέφρι Τσόσερ)The Canterbury Tales (Οι ιστορίες του Καντέρμπουρι)Αγγλική
1532–34François Rabelais (Ραμπελαί)Pantagruel (Πανταγκρυέλ) και Gargantua (Γαργαντούας)Γαλλική
1595Michel de Montaigne (Μισέλ ντε Μονταίν)Essays (Δοκίμια)Γαλλική
1603William Shakespeare (Ουίλλιαμ Σαίξπηρ)Hamlet (Άμλετ)Αγγλική
1608William Shakespeare (Ουίλλιαμ Σαίξπηρ)King Lear (Ο βασιλιάς Ληρ)Αγγλική
1609William Shakespeare (Ουίλλιαμ Σαίξπηρ)Othello (Οθέλος)Αγγλική
1605 & 1615Miguel de Cervantes (Μιγκέλ ντε Θερβάντες)Don Quijote (Δον Κιχώτης)Ισπανική
1726Jonathan Swift (Τζόναθαν Σουϊφτ)Gulliver's Travels (Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ)Αγγλική
1760Laurence Sterne (Λώρενς Στερν)Tristram Shandy (Τρίστραμ Σάντυ)Αγγλική
1796Denis Diderot (Ντενί Ντιντερό)Jacques le fataliste (Ζακ ο μοιρολάτρης και ο αφέντης του)Γαλλική
1808 & 1832Johann Wolfgang von Goethe (Γκαίτε)Faust (Φάουστ)Γερμανική
1813Jane Austen (Τζέιν Ώστεν)Pride and Prejudice (Περηφάνια και Προκατάληψη)Αγγλική
1818Giacomo Leopardi (Τζιάκομο Λεοπάρντι)Canti (ποιήματα)Ιταλική
1830Stendhal (Σταντάλ)Le Rouge et le Noir (Το κόκκινο και το μαύρο)Γαλλική
1833-1850Edgar Allan Poe (Έντγκαρ Άλλαν Πόε)διηγήματαΑγγλική (ΗΠΑ)
1835Honoré de Balzac (Ονορέ ντε Μπαλζάκ )Le Père Goriot (Ο Μπάρμπα-Γκοριό)Γαλλική
1835–37Hans Christian Andersen (Χανς Κρίστιαν Άντερσεν)Eventyr (Παραμύθια)Δανική
1842Νικολάι ΓκόγκολΝεκρές ψυχέςΡωσική
1847Emily Brontë (Έμιλι Μπροντέ)Wuthering Heights (Ανεμοδαρμένα Ύψη)Αγγλική
1851Herman Melville (Χέρμαν Μέλβιλ)Moby-Dick (Μόμπυ Ντικ)Αγγλική (ΗΠΑ)
1855Walt Whitman (Ουώλτ Ουίτμαν)Leaves of Grass (Φύλλα Χλόης) [ποίηση]Αγγλική (ΗΠΑ)
1857Gustave Flaubert (Γκυστάβ Φλωμπέρ)Madame Bovary (Μαντάμ Μποβαρί)Γαλλική
1869Gustave FlaubertL’Éducation sentimentale (Η αισθηματική αγωγή)Γαλλική
1861Charles Dickens (Τσάρλς Ντίκενς)Great Expectations (Μεγάλες Προσδοκίες)Αγγλική
1865–1869Λέων ΤολστόιΠόλεμος και ΕιρήνηΡωσική
1886Λέων ΤολστόιΟ θάνατος του Ιβάν ΙλίτςΡωσική
1877Λέων ΤολστόιΆννα ΚαρένιναΡωσική
1866Φιοντόρ ΝτοστογιέφσκιΈγκλημα και τιμωρίαΡωσική
1869Φιοντόρ ΝτοστογιέφσκιΟ ηλίθιοςΡωσική
1872Φιοντόρ ΝτοστογιέφσκιΟι δαιμονισμένοιΡωσική
1880Φιοντόρ ΝτοστογιέφσκιΑδελφοί ΚαραμαζώφΡωσική
1871George Eliot (Τζορτζ Έλιοτ)Middlemarch (Μίντλμαρτς)Αγγλική
1879Henrik Ibsen (Χένρικ Ίψεν)Et dukkehjem [Nora] (Ένα κουκλόσπιτο [Νόρα])Νορβηγική
1884Mark Twain (Μαρκ Τουαίην)Adventures of Huckleberry Finn (Οι περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν)Αγγλική (ΗΠΑ)
1886Αντόν ΤσέχωφδιηγήματαΡωσική
1890Knut Hamsun (Κνουτ Χάμσουν)Sult (Η πείνα)Νορβηγική
1901Thomas Mann(Τόμας Μαν)Buddenbrooks (Οι Μπούντενμπρόοκς)Γερμανική
1924Thomas Mann (Τόμας Μαν)Der Zauberberg (Το μαγικό βουνό )Γερμανική
1904Joseph Conrad (Τζόζεφ Κόνραντ)NostromoΑγγλική
1913–27Marcel Proust (Μαρσέλ Προυστ)À la recherche du temps perdu (Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο)Γαλλική
1913D. H. Lawrence (Ντ. Χ. Λώρενς)Sons and Lovers (Γιοι και εραστές)Αγγλική
1918Λου ΣιουνΤο ημερολόγιο ενός τρελούΚινεζική
1922James Joyce (Τζαίημς Τζόυς)Ulysses (Οδυσσέας)Αγγλική (Ιρλανδία)
1923Italo Svevo (Ίταλο Σβέβο)La Coscienza di Zeno (Η συνείδηση του Ζήνωνα)Ιταλική
1924Franz Kafka (Φραντς Κάφκα)διηγήματαΓερμανική
1925Franz Kafka (Φραντς Κάφκα)Der Prozess (Η Δίκη)Γερμανική
1926Franz Kafka (Φραντς Κάφκα)Das Schloss (Ο Πύργος)Γερμανική
1925Virginia Woolf (Βιρτζίνια Γουλφ)Mrs Dalloway (Η κυρία Νταλογουέη)Αγγλική
1927Virginia Woolf (Βιρτζίνια Γουλφ)To the Lighthouse (Στο φάρο)Αγγλική
1929Alfred Döblin (Άλφρεντ Ντέμπλιν)Berlin Alexanderplatz (Μπερλίν, Αλεξάντερπλατς)Γερμανική
1928Federico García Lorca (Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα)Romancero gitano (Τσιγγάνικο τραγουδιστάρι)Ισπανική
1928Fernando Pessoa (Φερνάντο Πεσσόα)Livro do Desassossego (Το βιβλίο της ανησυχίας)Πορτογαλική
1929William Faulkner (Γουίλιαμ Φώκνερ)The Sound and the Fury (Η βουή και η αντάρα)Αγγλική
1936William Faulkner (Γουίλιαμ Φώκνερ)Absalom, Absalom! (Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ !)Αγγλική
1930–32Robert Musil (Ρόμπερτ Μούζιλ)Der Mann ohne Eigenschaften (Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες)Γερμανική
1932Louis-Ferdinand Céline (Λουί-Φερντινάντ Σελίν)Voyage au bout de la nuit (Ταξίδι στο τέλος της νύχτας)Γαλλική
1934–35Halldór Laxness (Χαλντόρ Λάξνες)Sjálfstætt fólk (Ανεξάρτητοι άνθρωποι)Ισλανδική
1942Albert Camus (Αλμπέρ Καμύ)L'Étranger (Ο Ξένος)Γαλλική
1944 κ.ε.Jorge Luis Borges (Χόρχε Λουίς Μπόρχες)Ficciones (Ιστορίες)Ισπανική (Αργεντινή)
1945Astrid Lindgren (Άστριντ Λίντγκρεν)Pippi Långstrump (Πίπη η Φακιδομύτη)Σουηδική
1946Νίκος ΚαζαντζάκηςΒίος και πολιτεία του Αλέξη ΖορμπάΝεοελληνική
1949George Orwell (Τζορτζ Όργουελ)Nineteen Eighty-Four (Χίλια ενακόσια ογδόντα τέσσερα)Αγγλική
1951–53Samuel Beckett (Σάμιουελ Μπέκετ)MolloyMalone MeurtL'Innommable (Μολλόυ, Ο Μαλόν πεθαίνει, Ο ακατονόμαστος –τριλογία)Γαλλική, Αγγλική (Ιρλανδία)
1951Marguerite Yourcenar (Μαργκερίτ Γιουρσενάρ)Mémoires d'Hadrien (Αδριανού απομνημονεύματα)Γαλλική
1952Ernest Hemingway (Έρνεστ Χέμινγουεϊ)The Old Man and the Sea (Ο Γέρος και η Θάλασσα)Αγγλική
1954Γιασουνάρι ΚαβαμπάταΟ ήχος του βουνούΙαπωνική
1955Vladimir Nabokov (Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ)Lolita (Λολίτα)Αγγλική (ΗΠΑ)
1955Juan Rulfo (Χουάν Ρούλφο)Pedro Páramo (Πέδρο Πάραμο)Ισπανική (Μεξικό)
1956João Guimarães Rosa (Χοάο Γκιμαράες Ρόζα)Grande Sertão: Veredas (Μεγάλοι δρυμοί : Μονοπάτια)Πορτογαλική (Βραζιλία)
1958Chinua Achebe (Τσινούα Ατσέμπε)Things Fall Apart (Τα πράγματα καταρρέουν)Αγγλική (Νιγηρία)
1959Ναγκίμπ ΜαχφούζΤα παιδιά του ΤζεμπελάουϊΑραβική (Αίγυπτος)
1952Paul Celan (Πωλ Σελάν)Mohn und Gedächtnis (Παπαρούνα και μνήμη) [ποίηση]Γερμανική
1952Ralph Ellison (Ραλφ Έλλισον)Invisible Man (Αόρατος άνθρωπος)Αγγλική (ΗΠΑ)
1959Günter Grass (Γκύντερ Γκρας)Die Blechtrommel (Το τενεκεδένιο ταμπούρλο)Γερμανική
1962Doris Lessing (Ντόρις Λέσινγκ)The Golden Notebook (Το χρυσό σημειωματάριο)Αγγλική
1967Gabriel García Márquez (Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες)Cien años de soledad (Εκατό Χρόνια Μοναξιάς)Ισπανική (Κολομβία)
1985Gabriel García Márquez (Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες)El amor en los tiempos del cólera (Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας)Ισπανική (Κολομβία)
1971Ταγέμπ ΣαλίχΗ εποχή της μετανάστευσης στο ΒορράΑραβική (Σουδάν)
1974Elsa Morante (Έλσα Μοράντε)La storia (Η ιστορία)Ιταλική
1981Salman Rushdie (Σαλμάν Ρασντί)Midnight's Children (Τα παιδιά του μεσονυκτίου)Αγγλική
1987Toni Morrison (Τόνι Μόρρισον)Beloved (Αγαπημένη)Αγγλική (ΗΠΑ)
1995José Saramago (Ζοζέ Σαραμάγκου)Ensaio sobre a cegueira (Δοκίμιον περί της τυφλότητος)Πορτογαλική

Πηγη: wikipedia

Παρασκευή 23 Αυγούστου 2013

ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΛΟΓΟΣ: ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ


"Η μουσική εξυψώνει το ανθρώπινο πνεύμα  Αυξάνει και εντείνει την ποιότητα της ζωής. Μεταμορφώνει τις ανθρώπινες εμπειρίες. Χαρίζει σε κάθε άτομο μια ξεχωριστή πηγή χαράς, που καθένας μπορεί να χρησιμοποιεί σε όλη τη ζωή του. Έχει, πάντα  παίξει τεράστιο ρόλο στην κοινωνία και αναμφισβήτητα καλείται να παίξει στο απώτερο μέλλον." 
(Θανάσης Παπαζάρης)

Τι σημαίνει σήμερα η μουσική; Ποιά τα πρόσωπα και τα προσωπεία της; Πού ζει η αληθινή μουσική στις μέρες μας; Στο βίντεο που ακολουθεί ο Νίκος Κυπουργός ακολουθεί τα ίχνη των ήχων σε μία εποχή, που η μουσική είναι ταυτοχρόνως εκκωφαντικά παρούσα και καλά κρυμμένη.



Τετάρτη 21 Αυγούστου 2013

Εκδήλωση για το Μακεδονομάχο ΣΤΑΥΡΟ ΜΠΑΡΕΤΗ


Εκδήλωση ιστορικής καταγραφής των πεπραγμένων και των συνθηκών που οδήγησαν στην εκτέλεση του τελευταίου ηγεμόνα της Σάμου, Κοπάση από τον Μακεδονομάχο Σταύρο Μπαρέτη, διοργανώνει το Σάββατο 24 Αυγούστου ο Σύλλογος Σαμίων Θεσσαλονίκης «Ο Πυθαγόρας» με τη συνεργασία του Συλλόγου Κολχικού Λαγκαδά.
Επιμνημόσυνη δέηση θα τελέσει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Ευσέβιος και θα ακολουθήσει κατάθεση στεφάνων εκ μέρους εκπροσώπων των τοπικών αρχών, στην προτομή του Σταύρου Μπαρέτη.

Στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δήμου Σάμου ο καθηγητής Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και ερευνητής κ. Εμμανουήλ Βαρβούνης θα αναφερθεί στο ιστορικό των γεγονότων που σηματοδότησαν την περίοδο εκείνη. Τραγούδια του Σαμιώτη αγωνιστή Γεωργίου Κλεάνθους  θα αποδοθούν από την καθηγήτρια της «Αρμονίας» Ζαφειρώ Χατζηφωτίου, η οποία είχε και την καλλιτεχνική τους επιμέλεια και από τον Μανώλη Μαυρέλο. Στο ακορντεόν συνοδεύει ο Σταύρος Μιχαλόπουλος. Θα ακολουθήσει παρουσίαση χορών της Μακεδονίας από αντιπροσωπευτική ομάδα χορευτών  με παραδοσιακές στολές, από την ιδιαίτερη πατρίδα του Μακεδονομάχου  Μπαρέτη, το Κολχικό.

Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Σάμου, της Περιφερειακής Ενότητας καθώς και του Δήμου Σάμου.


ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

19:30  Επιμνημόσυνη δέηση από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ.κ Ευσέβιο 

19:45  Κατάθεση στεφάνων από εκπροσώπους των αρχών στην προτομή του 

20:00 Ομιλία από τον καθηγητή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Εμμανουήλ Βαρβούνη

20:15  Τραγούδια του Σαμιώτη αγωνιστή Γεωργίου Κλεάνθους από την
«Αρμονία». Καλλιτεχνική επιμέλεια, καθηγήτρια Ζαφειρώ Χατζηφωτίου. 

20:30 Παρουσίαση χορών της Μακεδονίας από ομάδα χορευτών με παραδοσιακές στολές,από την ιδιαίτερη πατρίδα του Μακεδονομάχου ήρωα ΣΤΑΥΡΟΥ ΜΠΑΡΕΤΗ


Τετάρτη 14 Αυγούστου 2013

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ, ΜΙΑ ΣΤΑΣΗ…

«Στάση ζωής» αποτελεί για κάποιους ανθρώπους, η καθημερινή επαφή με το βιβλίο. Το διαδίκτυο διευκόλυνε την άμεση πρόσβαση στην πληροφορία και ενίοτε στη γνώση, όμως το βιβλίο δεν έχει χάσει –ευτυχώς- ακόμη και σήμερα την αίγλη και την αποστολή του…
Το εξώφυλλο, οι εσωτερικές γωνιές με τις πληροφορίες για τον συγγραφέα, το οπισθόφυλλο με το χαρακτηριστικό απόσπασμα, το χαρτί που θροΐζει στο άγγιγμα των δαχτύλων, η αρίθμηση των σελίδων, η πλοκή, τα πρόσωπα, οι «ήρωες», ο κόσμος μιας πραγματικής φαντασίας που ξεπηδά μέσα από λέξεις, προτάσεις, παραγράφους.

Ένα μοίρασμα είναι το βιβλίο. Ανάμεσα στο συγγραφέα και τον αναγνώστη. Εκείνον που δημιούργησε κι εκείνον που ταξίδεψε μέσα από τις σελίδες…
Ένα μοίρασμα είναι πλέον το βιβλίο και μέσω της «Βιβλιοστάσης». Στο χώρο έξω από τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκης Σάμου, κάνω στάση. Ανοίγω την προθήκη στο ειδικό stand κι αφήνω το βιβλίο μου, όπως έκαναν κάποτε οι ρομαντικοί-σαν μήνυμα σε μπουκάλι…
Ένα βιβλίο πολυδιαβασμένο, Ελληνικό, χρήσιμο ή και αφημένο για χρόνια στο ράφι μιας βιβλιοθήκης. Ένα βιβλίο που αγαπώ, ή ένα βιβλίο που ποτέ δεν άνοιξα. Ένα βιβλίο που μου αγόρασαν ή που έκανα δώρο στον εαυτό μου. Το αφήνω να ταξιδέψει στη σκέψη κάποιου άλλου, κάποιου άγνωστου βιβλιολάτρη ή κάποιου απλά βαριεστημένου που ψάχνει τρόπο να ξεφύγει από την ανία. Για τις ώρες της αναμονής ή της προσμονής. Για τη παραλία και τις βραδιές στη βεράντα ή το κρεβάτι. Συντροφιά και ελπίδα.

Αγαπώ τη «Βιβλιοστάση». Αποφεύγω κάθε ταλαιπωρία, κωδικούς και ταυτότητες. Αφήνω βιβλίο, παίρνω όποιο άλλο μου αρέσει. Ελεύθερα, χωρίς περιορισμούς. Χωρίς τι, γιατί και πως. Τη μέρα, τη νύχτα, ή και το ξημέρωμα. Με την προσμονή πως κάθε φορά, εκεί, ένα μήνυμα θα υπάρχει κάπου μέσα στις σελίδες, κάπου μέσα στο κείμενο. Για να το ανακαλύψω εγώ. Για να το βρουν κι άλλοι…
Κάνω μια «βιβλιοστάση», παίρνω βιβλίο, αφήνω βιβλίο.

Σα μήνυμα στο μπουκάλι της σκέψης… σε ταξίδι ακύμαντο, μα πάντα ελκυστικό!


Παρασκευή 9 Αυγούστου 2013

«Τα τέσσερα ΑΛΦΑ του Νεοέλληνα» - ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

(συνέντευξη στη δημοσιογράφο Μαργαρίτα Ικαρίου)

«Αλληλεγγύη, ανθρωπιά, αντίδραση, ανυπακοή είναι τα τέσσερα μεγάλα «άλφα» που χρειάζεται ο Νεοέλληνας σήμερα!» Αυτό ήταν το μήνυμα που έστειλε από τη Σάμο σε κάθε γωνιά της Ελλάδας ο αγαπημένος ροκάς  και επί «40 χρόνια έφηβος» Βασίλης Παπακωνσταντίνου.
Μιλώντας από καρδιάς λίγο πριν τη συναυλία του στο νησί του Πυθαγόρα, στα πλαίσια του 10ου Ηραίον Music Festival, o Βασίλης Παπακωνσταντίνου αναφέρθηκε στην τρέχουσα πολιτικοοικονομική κατάσταση, τονίζοντας πως «απλά γονατίσαμε ως λαός… Προσπαθούν μέσω της οικονομικής εξαθλίωσης να μας κρατήσουν υποταγμένους και γονατισμένους… Μα θα ξανασηκωθούμε με υπερηφάνεια και αξιοπρέπεια!»
Είπε ακόμη πως ένας καλλιτέχνης οφείλει πλέον να έχει θέση και άποψη αλλά και να την εκφράζει μέσα από το έργο του, το οποίο ανατροφοδοτείται από τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνεται.

«Πολιτικοποιημένος οφείλει να είναι ο εκφραστής της τέχνης σε κάθε μορφή, όχι όμως κομματικοποιημένος, μια και τα κόμματα απέτυχαν -όπως φαίνεται- να καλύψουν τα θέλω αλλά και τις προσδοκίες ανάτασης του Έλληνα. Η κατακερματισμένη Αριστερά δεν κατάφερε να δώσει ένα νέο άξονα δράσης κι ένα όραμα κοινό, προκειμένου να βγει ο πολίτης που αναζητά διέξοδο, στο δρόμο της διεκδίκησης. Οι κομματικοί μηχανισμοί εξουσίας εναλλάσσονται σε ρόλους ηγετικούς, ακολουθώντας ωστόσο παρόμοιες πρακτικές. Ο καθένας τους έχει το… «δικό του μαγαζί» με τους δικά του «στελέχη» που εξυπηρετούν τα ίδια συμφέροντα. Αυτό στο οποίο προσβλέπω και αισιοδοξώ είναι η δημιουργία κινημάτων, πολυπληθών κινημάτων όπως έχει γίνει στο Σηάτλ, προσφάτως στη Θεσσαλονίκη αλλά και αλλού, για να υποσκελιστούν επιτέλους αυτά τα κομματικά φέουδα και ο κόσμος να διεκδικήσει την καλύτερη ζωή που του αξίζει και την δικαιούται!» σημείωσε ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου.
Όσο για τη «Χρυσή Αυγή» ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου ήταν λακωνικά αποκαλυπτικός: «Δεν φοβάμαι τις δημοσκοπήσεις και τη θέση στην οποία την εμφανίζουν. Αυτό που φοβάμαι είναι η παροδήγηση των νέων παιδιών  σε κάτι που δεν γνωρίζουν πόσο επικίνδυνα μπορεί να εξελιχτεί… Και την τόση προβολή, που βρίσκω ύποπτη. Αυτό πάντως που έχω να πω, είναι πως η Χρυσή Αυγή προσπαθεί να «πουλήσει» όσα δεν μπόρεσαν οι άλλοι…»


Άμεσος, προσηνής και βαθειά φιλοσοφημένος ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, στη Σάμο έκανε μόνο φίλους. Διάβηκε μαζί τους στον αρχαίο ναό της Ήρας, περπάτησε στα στενά σοκάκια του οικισμού Ηραίον, ήπιε ούζο κοντά στο κύμα, τραγούδησε από καρδιάς και συγκινήθηκε από τις εκδηλώσεις αγάπης ανθρώπων κάθε ηλικίας.

«Αγαπώ τον κόσμο. Τον νοιάζομαι, τον αφουγκράζομαι, τον πιστεύω. Θέλω να δίνω τη φωνή και την ψυχή μου σε αυτό που κάνω… Πειραματίζομαι, αναζητώ νέους δρόμους στη μουσική, τρυπώνω στίχους από ποίηση σε ροκ ήχους, ξαναγυρίζω σε εκείνα που αγαπώ, ξαναψάχνω για καινούρια… Πάντα όμως κρατώ στη καρδιά μου κάθε μου τραγούδι, κάθε κοινό, κάθε συναυλία, κάθε μου εμφάνιση…» δηλώνει.

Και αποκαλύπτει τι σημαίνει για κείνον η συγκεκριμένη κίνηση επί σκηνής, με ολάνοιχτα τα χέρια: «Είναι ο δικός μου τρόπος να επιχειρώ ένα μεγάλο αγκάλιασμα με τον κόσμο… Κι ακόμη, παραπέμπει στο πέταγμα ενός πουλιού που με λαβωμένες από την αδικία φτερούγες, πετάει στο αύριο… όπως θα κάνει κι ο Έλληνας!»

Δείτε μέρος της συνέντευξης στο παρακάτω βίντεο


ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΧΩΡΙΣ ΤΕΧΝΗ ΕΙΝΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ ΧΩΡΙΣ ΑΞΙΕΣ


Με λύπη μας διαπιστώνουμε ότι την κατάργηση του τομέα Γραφικών τεχνών και την καρατόμηση της Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης στο Τεχνολογικό Λύκειο ακολουθεί η πλήρης υποβάθμιση της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης σε ολόκληρη της Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Ειδικότερα από το σύνολο των μαθημάτων τέχνης που σύμφωνα με το ισχύον ωρολόγιο πρόγραμμα διδάσκονταν στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Ελεύθερο Σχέδιο, Γραμμικό Σχέδιο, Αρχιτεκτονικό Σχέδιο, Ιστορία Τέχνης στο ΓΕΛ, Εικαστικά σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και πλήθος καλλιτεχνικών μαθημάτων στα ΕΠΑΛ ΕΠΑΣ) πλέον, σύμφωνα με τα νέα ωρολόγια προγράμματα του Γυμνασίου και του Λυκείου θα διδάσκεται μόνο το μάθημα των Καλλιτεχνικών στην Α’ Γυμνασίου καθώς και το αγνώστου μέχρι σήμερα γνωστικού αντικειμένου και «ορφανό» επιστημονικής υποστήριξης μάθημα: «Πολιτισμός –Δραστηριότητες Τέχνης»  στις Β’ και Γ’ Γυμνασίου. Σημειωτέον ότι το προαναφερόμενο «μάθημα» που κινείται στο πνεύμα της πρότασης Β΄, η οποία είχε αποσυρθεί σε προηγούμενη φάση από το Υπουργείο για να επανέλθει δριμύτερη, αποτελεί «αντικείμενο» το οποίο ο μαθητής καλείται να επιλέξει μεταξύ επτά παρόμοιων «αντικειμένων»!.

Ενώ λοιπόν, με βάση τις εξαγγελίες του ίδιου του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, προσδοκούσαμε την ουσιαστική υποστήριξη της καλλιτεχνικής παιδείας  και την αναγνώριση της εικαστικής αγωγής ως βασικού γνωστικού αντικειμένου στο ωρολόγιο πρόγραμμα Γυμνασίου και Λυκείου, βρισκόμαστε ξαφνικά μπροστά στο ενδεχόμενο τα μαθήματα τέχνης να αντιμετωπίζονται ως «διακοσμητικά» και η καλλιτεχνική αγωγή παροπλισμένη να τοποθετείται στα μετόπισθεν της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Απομακρυνόμενοι από όποια συναισθήματα πικρίας για την τύχη των εκπαιδευτικών τους οποίους και  συμβουλευτικά υποστηρίζουμε, ως στελέχη της εκπαίδευσης εκφράζουμε την αγωνία μας για τις επιπτώσεις της συγκεκριμένης επιλογής στην αγωγή των μαθητών. Θεωρούμε, ότι η αποπομπή των μαθημάτων τέχνης από το ωρολόγιο πρόγραμμα δεν αποτελεί μια απλή αλλαγή στα εκπαιδευτικά πράγματα, αλλά βαθύτατο πλήγμα στο σύστημα αξιών του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής εκπαίδευσης.
Λόγω της επιστημονικής και καλλιτεχνικής μας κατάρτισης, της πολύχρονης εμπειρίας μας ως εκπαιδευτικοί και της πολύτιμης εμπειρίας που αποκτήσαμε ως σχολικοί σύμβουλοι, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι η  διδασκαλία της τέχνης δεν αποτελεί μια επιφανειακή ενασχόληση με υλικά και τεχνικές αλλά ένα πολυεδρικό και πολυεπίπεδο εγχείρημα, που δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται πρόχειρα ως «πολιτιστική δραστηριότητα» καθώς αποτελεί γνωστικό πεδίο που μέσω της διδασκαλίας επηρεάζει βαθύτατα το σώμα, το πνεύμα και την ψυχή του παιδιού.

Η επιστημονική έρευνα καταδεικνύει, ότι η καλλιτεχνική αγωγή είναι πολλαπλά ωφέλιμη και  απαραίτητη για το παιδί, καθώς  συμβάλλει στην διαμόρφωση της «αισθητής νόησης» και στην ολοκλήρωση του ανθρώπου ως προσωπικότητα. Ως φορέας των αξιών της Τέχνης η καλλιτεχνική αγωγή βρίσκεται σε ευθύ και ειλικρινή διάλογο με τον φιλοσοφικό στοχασμό και διδάσκει στο παιδί την ανοικτή σκέψη και την δυνατότητα της ελεύθερης επιλογής. Μετατρέπει το ελάχιστο σε μέγιστο και κατευνάζει την ανθρώπινη ψυχή. Αντιστέκεται στον εκβαρβαρισμό των ηθών που τόσο έντονα και με ποικίλους τρόπους βιώνει η σύγχρονη κοινωνία. Ενθαρρύνει την ενδοσκόπηση και υποστηρίζει την προσπάθεια του ανθρώπου να χαράξει το δικό του προσωπικό μονοπάτι στο χώρο της γνώσης και της ζωής. Ενισχύει τη δημιουργική σκέψη και προσφέρει αίσθημα ολοκλήρωσης. Υποστηρίζει τη γνώση που μπαίνει σε εφαρμογή και, αν και μοιάζει να μην έχει καμία χρησιμότητα, αποτελεί ίσως το μόνο γνωστικό αντικείμενο που αποκαλύπτει μέσα από την διδακτική διαδικασία πτυχές του ‘ευ ζην’.  Η καλλιτεχνική αγωγή εξοικειώνει το παιδί με τις λεπτότερες μορφές του συναισθήματος, με τις ανώτερες ιδέες του ανθρώπινου πνεύματος, συμμετέχει δυναμικά στην ηθική, πνευματική και αξιακή ωρίμανση του παιδιού,  υποστηρίζει την διαδικασία της ενεργητικής, βιωματικής μάθησης και συμβάλει στην δημιουργία των μελλοντικών ελεύθερων πολιτών.

Πως είναι λοιπόν δυνατόν, σε μια εποχή που το παιδί βομβαρδίζεται με κατώτερες αξίες και πρότυπα να γκρεμίζεται η καλλιτεχνική διδασκαλία, που εισάγει το μαθητή στον κόσμο της αληθινής δημιουργίας και των αξιών; Πως είναι δυνατόν να εγκαταλείπεται ένα από τα σημαντικότερα προπύργια της ελληνικής σκέψης; Πως είναι δυνατόν σε μια εποχή που η  κρίση χτυπάει με ποικίλους τρόπους τα παιδιά και τους νέους - το πιο ευάλωτο κομμάτι της κοινωνίας - να στερήσουμε την καλλιτεχνική διδασκαλία από τους μαθητές μας;


Όσοι εργαζόμαστε στο χώρο της εκπαίδευσης γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες των αποτελεσμάτων της οικονομικής κρίσης, ενώ επιστημονικές μελέτες συσχετίζουν την οικονομική κρίση με τα προβλήματα ψυχικής υγείας και έντονη αδιαφορία των παιδιών για τη μαθησιακή διαδικασία. Ζώντας σε ένα επισφαλές και αβέβαιο περιβάλλον τα παιδιά και οι νέοι βιώνουν έντονα συναισθήματα απόγνωσης, ανασφάλειας και θυμού. Φόβος χαμηλή αυτοπεποίθηση, αποδιοργάνωση, αίσθημα ματαιότητας, κορύφωση της αμφισβήτησης, διάσπαση του κοινωνικού ιστού στο σχολείο, τάσεις απομόνωσης, ενίσχυση της επιθετικής ή ακόμη και παραβατικής συμπεριφοράς είναι κάποια από τα προβλήματα που καθημερινά αντιμετωπίζουμε στα σχολεία καθώς τα άσχημα νέα τείνουν να γίνουν πλέον ρουτίνα της καθημερινότητας.

Είναι ολοφάνερο, λοιπόν, ότι σήμερα τα παιδιά μας έχουν περισσότερο από ποτέ την ανάγκη να προσφύγουν στο καταφύγιο της Τέχνης. Έχουν περισσότερο από ποτέ την ανάγκη της έμπνευσης και την δημιουργίας που θα τους  επιτρέψει να ξεφύγουν από την σκληρή πραγματικότητα. Σήμερα περισσότερο από ποτέ έχουν ανάγκη τα χρώματα και τη μουσική για να διασωθούν από το θλιβερό γκρίζο μιας καθημερινότητας που τα συνθλίβει. Σήμερα περισσότερο από ποτέ έχουν «ανάγκη την τέχνη για να μην τα σκοτώσει η αλήθεια». Σήμερα περισσότερο από ποτέ η τέχνη δεν είναι πολυτέλεια, αλλά βασικό και αναφαίρετο δικαίωμα του ατόμου.

Τα πορίσματα της επιστημονικής έρευνας καταδεικνύουν, ότι το σχολείο μπορεί να διαδραματίσει έναν ουσιαστικότερο ρόλο και να υποστηρίξει αποτελεσματικά τις παιδικές ψυχές, μεταβάλλοντας απλά το γνωστικού μόνο περιεχομένου πρόγραμμά του, φέρνοντας τις τέχνες στο προσκήνιο.
Δεν είμαστε αφελείς ούτε ρομαντικοί. Γνωρίζουμε ότι η οικονομική κρίση δεν θα ήταν δυνατόν να αφήσει ανέπαφο και άτρωτο το εκπαιδευτικό σύστημα. Ωστόσο ελπίζαμε και εξακολουθούμε να ελπίζουμε σε μια ορθολογικότερη αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών πραγμάτων, καθώς η εκπαίδευση αποτελεί το τελευταίο προπύργιο του αγώνα της χώρας για την ανόρθωση και την ανάκτηση της χαμένης αξιοπρέπειας.
Εάν λοιπόν προσβλέπουμε σε ένα καλύτερο μέλλον θα πρέπει να αναρωτηθούμε πρώτα απ’ όλα πως θα θωρακίσουμε τις παιδικές και τις εφηβικές ψυχές και αν πράγματι ενδιαφερόμαστε να το κάνουμε, θα πρέπει επιτέλους να αναρωτηθούμε ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες των παιδιών και των εφήβων. Από τα πορίσματα της επιστημονικής έρευνας αλλά και την εμπειρία μας γνωρίζουμε, ότι τα παιδιά και οι έφηβοι δεν ενδιαφέρονται για νούμερα και στατιστικές, δεν ενδιαφέρονται για οικονομικούς και την άνοδο ή την πτώση του χρηματιστηρίου. Τα παιδιά και οι έφηβοι διψούν για ζωή γεμάτη νόημα, για πραγματική ελευθερία, για δίκαιη κοινωνία. Έχουν ανάγκη να  πιστεύουν στον κόσμο στον οποίο ζουν και αναπτύσσονται. Έχουν ανάγκη από ένα κόσμο που διαθέτει στοιχειώδη δομή, σταθερότητα και λογική. Χρειάζονται να μεγαλώνουν συναισθηματικά ασφαλή. Έχουν ανάγκη να μπορούν να ονειρεύονται και να ελπίζουν. Έχουν ανάγκη από μια ουσιαστική, ουμανιστική εκπαίδευση. Είναι καιρός, και γιατί όχι και εν μέσω οικονομικής κρίσης και μνημονίων, να το τολμήσουμε και να κάνουμε πραγματικότητα τις ανάγκες τους.

Εξακολουθούμε να ελπίζουμε σε επανεξέταση του θέματος που προέκυψε, η οποία θα αποδείξει ότι το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων σκύβει στοχαστικά πάνω από τα πράγματα. Πως βλέπει, μελετά, βρίσκει την ορθότερη λύση. Μια λύση που ασφαλώς δεν μπορεί παρά να συνδέεται με την ιστορία, το πνεύμα και τις αξίες του τόπου. Ενός τόπου που διαχρονικά επεφύλαξε μια ιδιαίτερη θέση στο «αισθητικό».

   
Οι Σχολικοί Σύμβουλοι Καλλιτεχνικών Μαθημάτων

Όλγα Ζιρό
Ελένη Κάρτσακα
Παναγιώτης Μπερεδήμας
Ιωάννης Σκαράκης
Μαρία Σταματοπούλου

Πηγή: AlfaVita