Τρία είδη συναισθηματικής έκφρασης

1. Τα πρωτογενή συναισθήματα αποτελούν την αρχική συναισθητική εκτίµηση της κατάστασης από ένα άτομο. Είναι τα πρώτα αισθήματα που βιώνει σε µία περίσταση πριν παρεισφρήσουν περιπλοκότεροι γνωστικοί µηχανισµοί που θα επηρεάσουν την συναισθηματική του κατάσταση. Το άτοµο πρέπει να αναγνωρίσει και να κατανοήσει αυτά τα αρχικά συναισθήματα καθώς αυτά παρέχουν πολύ σηµαντικές πληροφορίες τόσο για τις προδιαθέσεις όσο και για το νόηµα που το ίδιο αποδίδει στην περίσταση.
2. Τα δευτερογενή συναισθήματα αποτελούν προϊόν γνωστικής επεξεργασίας των πρωτογενών. Για παράδειγµα, "Θύµωσα (πρωτογενές συναίσθηµα) γιατί η φίλη µου µε έστησε στο ραντεβού", "Κανείς δε µε σκέφτεται και δεν µε υπολογίζει", "Οι σκέψεις αυτές µε κάνουν να νιώθω απογοήτευση και θλίψη" (δευτερογενές συναίσθηµα).
3. Τα συντελεστικά (instrumental) συναισθήµατα αποτελούν τρόπους έκφρασης που αποσκοπούν στο χειρισµό άλλων ανθρώπων. Για παράδειγµα, κλαίω για να µε λυπηθούν, θυµώνω για να µε υπολογίσουν κ.λπ.

[Dr. Safran (1996) Professor of Psychology at the New School for Social Research]